Eetstoornissen komen voornamelijk voor bij vrouwen; ongeveer 5% van de mensen met een eetstoornis is man. Per jaar hebben meer dan 30.000 vrouwen tussen de 15 en 29 jaar een eetstoornis. Maar waarschijnlijk ligt dit cijfer veel hoger, want iemand met een eetstoornis houdt haar/zijn probleem goed verborgen.
Een eetstoonis kan lang duren: 30 jaar, maar ook kort: een half jaar. Gemiddeld duurt een eetstoornis 7,5 jaar. Ongeveer 40% van de mensen met een eetprobleem herstelt volledig, 40% herstelt gedeeltelijk en 20% herstelt niet. Ongeveer 10% van de mensen met een eetstoornis overlijdt aan de gevolgen van deze ziekte.
Verschillende eetstoornissen
Er zijn drie eetstoornissen te onderscheiden: anorexia nervosa, boulimia nervosa en Binge Eating Disorder (BED, eetbuienstoornis).
Wanneer iemand niet precies alle kenmerken heeft van anorexia, boulimia, of BED, maar wel een aantal of een combinatie van twee/drie eetstoornissen, dan wordt er ook wel gesproken van een eetstoornis NAO: Niet Anderszins Omschreven.
Anorexia nervosa
Mensen met anorexia zijn bang om dik te worden. Daarom eten ze heel weinig en onderdrukken ze hun hongergevoel. Ze zijn geobsedeerd door voedsel en hun gewicht en tellen elke calorie. Ze eten meestal volgens een dwangmatig patroon: ze leggen zichzelf op wat ze per dag mogen eten. Sommigen kunnen dit patroon niet volhouden en krijgen last van eetbuien. Na een eetbui voelt iemand met anorexia zich schuldig en braakt vervolgens alles uit of gebruikt een laxeermiddel. Om nog meer af te vallen, sporten mensen met anorexia heel fanatiek (elke dag 10 kilometer joggen of 50 baantjes zwemmen).
Je kunt dus wel zeggen dat mensen met anorexia verslaafd zijn aan afvallen. Ze blijven zichzelf dik vinden, ook al zijn ze heel mager. En ook al is hun gewicht ver onder het gezonde gewicht, ze gaan er mee door.
Mensen met anorexia weten dat hun omgeving het extreme lijnen afkeurt, daarom houden ze hun eetgedrag en de lichamelijke gevolgen daarvan voor anderen goed verborgen.
Boulimia nervosa
Mensen met boulimia hebben regelmatig eetbuien. Tijdens een eetbui proppen ze vanalles naar binnen zonder het te proeven; dit kan urenlang doorgaan. Ze hebben een enorme drang om te eten, maar het gaat niet om het stillen van honger. Ze zijn verslaaft aan eten. Ze willen wel normaal eten, maar houden dit niet vol. Na elke eetbui vinden ze zichzelf zwak en voelen ze zich schuldig.
Hoe vaak iemand eetbuien heeft, verschilt van persoon tot persoon. De een heeft 3 eetbuien per week, de andere heeft er meerdere per dag.
Na een eetbui willen ze het eten zo snel mogelijk weer kwijt te raken. Dit doen ze door te braken, door gebruik te maken van een laxeermiddel, of door extreem te gaan vasten. Dus net als mensen met anorexia zijn mensen met boulimia geobsedeerd door voedsel en hun gewicht. Ook zij vinden zichzelf altijd te dik.
Je kan niet aan iemands lichaam zien of diegene boulimia heeft. Mensen met boulimia hebben een normaal gewicht, al komt het ook voor dat ze mager of dik zijn. Uit schaamte houden ze hun eetbuien goed verborgen.
Binge Eating Disorder (BED, Eetbuienstoornis)
Net als bij boulimia hebben mensen met BED regelmatig eetbuien. Alleen proberen ze het voedsel niet kwijt te raken door te braken of een laxeermiddel te gebruiken. Hierdoor worden ze erg dik.
Overeenkomsten
Deze drie eetstoornissen lijken erg van elkaar te verschillen, maar de onderstaande kenmerken hebben mensen met een eetstoornis gemeen.
- Ze zijn geobsedeerd door alles wat te maken heeft met eten, gewicht en lichaamsomvang.
- Ze zijn extreem bang om aan te komen.
- Ze vinden zichzelf veel dikker dan ze in werkelijkheid zijn en hebben een hekel aan hun lichaam.
- Ze negeren signalen van honger en verzadiging omdat ze controle over hun lichaam willen hebben.
- Ze hebben weinig zelfvertrouwen.
- Ze verbergen hun eetprobleem heel goed voor hun omgeving. Om hun geheim verborgen te houden moeten ze vaak tegen familie, vrienden en bekenden liegen.
Lichamelijke gevolgen van eetstoornissen
Bij alle drie eetstoornissen kan er een tekort aan belangrijke stoffen (zoals vitaminen en mineralen) ontstaan. Deze stoffen zijn belangrijk voor een gezond lichaam. Hieronder zijn nog een aantal lichamelijke gevolgen beschreven van anorexia en boulimia.
Anorexia
- Uitblijven van menstruatie: Bij vrouwen kan de menstruatie stoppen. Ook kunnen vrouwen dan tijdelijk onvruchtbaar worden.
- Allerlei klachten door een trage stofwisseling: Iemand met anorexia eet zo weinig dat het lichaam een tekort aan voedingsstroffen krijgt. Als reactie gaat het lichaam zuinig aan doen met zijn voedingsstoffen. De lichaamstemperatuur wordt lager en de ademhaling en harslag worden trager. Hierdoor krijgen mensen met anorexia verschillende klachten, zoals: moe, duizelig en lusteloos zijn, koude handen en voeten hebben, slecht kunnen slapen, een droge huid hebben en donsachtig behaard raken.
- Verstoppingen: Verstoppingen kunnen voorkomen doordat iemand met anorexia te weinig eet.
- Vochtophoping in de onderbenen: Dit gebeurd bij extreme vermagering.
- Misselijkheid: Omdat mensen met anorexia zo weinig eten, krimpt hun maag. Hierdoor kunnen ze steeds slechter voedsel verdragen.
Boulima
- Onregelmatige menstruatie: Ook bij vrouwen met boulimia raakt de hormoonhuishouding ontregeld waardoor de menstruatie onregelmatig kan worden, of zelfs kan uitblijven.
- Niet weten wanneer je vol zit: Door de eetbuien rekt de maag uit, waardoor het langer duurt voordat iemand met boulimia zich vol voelt.
- Verslechtering van het gebit: Door het veelvuldig braken wordt het glazuur van het gebit aangetast.
- Opgezette speekselklieren en heesheid. Ook kunnen door het veelvuldig braken de speekselklieren opzetten en kan iemand hees worden.
- Duizeligheid, zwakte, flauwvallen: Deze klachten worden veroorzaakt door het veelvuldig gebruik van laxeermiddelen.
- Nier- en leverbeschadigingen en hartritmestoornissen: Deze stoornissen kunnen ontstaan door het braken en gebruik van laxeermiddelen.
De sociale gevolgen van eetstoornissen
Mensen met een eetstoornis willen hun eetprobleem voor hun omgeving verborgen houden. Daarvoor moeten ze vaak smoejes verzinnen. Feestjes proberen ze zoveel mogelijk te mijden. Ze willen niet dat anderen zich met hun eetgedrag gaan bemoeien, daardoor gaan ze ook vrienden uit de weg. Hierdoor voelen zij zich erg eenzaam.
Ook voelen mensen met een eetstoornis zich erg alleen doordat ze niet begepen worden door de buitenwereld.
Oorzaken
De onderstaande factoren kunnen van invloed zijn op de ontwikkeling van een eetstoornis. Dit hoeft dus niet het geval te zijn bij iedereen met een eetstoornis. Vaak gaat het om een combinatie van factoren.
> Sociale factoren: Eetproblemen ontaan vaak in de puberteit. De grote veranderingen in deze periode kunnen iemand onzeker maken, waardoor er een grotere kans op een eetstoornis ontstaat. Maar eetstoornissen kunnen ook na de puberteit ontstaan, bijvoorbeeld door ingrijpende gebeurtenissen zoals een verhuizing of het overlijden van een dierbare.
Traumatische ervaringen zoals seksueel misbruik en lichamelijk of geestelijk geweld, kunnen ook leiden tot het ontstaan van een eetstoornis.
Ook kan de druk van de omgeving van een persoon om aan het modebeeld te voldoen van invloed zijn op het ontstaan van een eetprobleem.
> Persoonlijke factoren: Mensen met een eetstoornis hebben een negatief zelfbeeld. Ook zijn ze extreem perfectionistish. Als anderen complimenten maken over hun uiterlijk, kunnen ze niet meer stoppen met afslanken, omdat ze hier blijkbaar goed in zijn.
Sommige mensen met een eetstoornis hebben nooit geleerd hoe ze hun gevoelens kunnen uiten. Daardoor kunnen ze moeilijker met de gebeurtenissen in hun leven omgaan, wat kan leiden tot een eetstoornis.